โรคย้ำคิดย้ำทำ หรือ obsessive-compulsive disorder(OCD)
โรคนี้เป็นโรคเกี่ยวกับความคิด ที่เราจะมีความคิดแบบเดิมๆซ้ำๆจนทำให้เกิดความไม่สบายใจ กังวลใจ วิตกกังวล เมื่อเป็นเช่นนั้นจึงทำให้เรามีการตอบสนองต่อความคิดนั้นด้วยการทำพฤติกรรมเดิมๆซ้ำๆ เพื่อลดความไม่สบายใจที่เกิดขึ้น ซึ่งตัวเราเองก็มักจะรู้สึกตัวอยู่ตลอดเวลาว่าพฤติกรรมที่ได้กระทำลงไปนั้นไม่มีเหตุผล แต่ก็ไม่สามารถห้ามความคิดและพฤติกรรมเหล่านั้นได้
พอเป็นเช่นนี้ก็จะทำให้เราหมดเวลาไปกับอาการและพฤติกรรมเหล่านั้นเป็นอย่างมาก โรคย้ำคิดย้ำทำพบได้ใน 2-3 % ของประชากรทั่วไปทั้งผู้หญิงและผู้ชาย ช่วงอายุเฉลี่ยของผู้ที่มีอาการเป็นโรคนี้จะอยู่ที่อายุ 20 ปี ทั้งนี้ในบางรายอาจพบโรคทางจิตเวชอื่นๆร่วมด้วย เช่น พบโรคซึมเศร้าร่วมด้วยถึง 60-90 % โรคอื่นๆที่พบร่วมกับโรคย้ำคิดย้ำทำ ได้แก่ โรควิตกกังวลทั่วไป, โรควิตกกังวลแพนิค , โรคกลัวสังคม เป็นต้น เมื่อรู้จักโรคนี้ในเบื้องต้นแล้วเรามาลองสำรวจตัวเองกันดีกว่า ว่าเรามีอาการย้ำคิดย้ำทำหรือไม่
อาการ
อาการย้ำคิด (obsession) เป็นความคิด ความรู้สึก จากภายในของตัวเรา หรือจินตนาการของเราที่มักจะเกิดขึ้นมาซ้ำๆ โดยที่ตัวราเองก็รู้ว่าเป็นสิ่งที่ไม่มีเหตุผล เช่น มีความคิดว่าลืมล็อคประตูบ้านหรือลืมล็อครั้วอยู่ซ้ำๆ , มีความว่ามือตัวเองสกปรกอยู่ตลอดเวลา , จินตนาการการกระทำสิ่งไม่ดีอย่างซ้ำๆหรือจินตนาการเกี่ยวกับเรื่องทางเพศ ซึ่งความคิดดังกล่าว ทำให้เราเกิดความไม่สบาย วิตกกังวล กังวลใจอย่างมาก รู้สึกรำคาญต่อความคิดนี้ และไม่สามารถจะหยุดหรือขจัดความคดเหล่านี้ออกไปได้
อาการย้ำทำ (compulsion) เป็นพฤติกรรมซ้ำๆ ที่เราจะกระทำขึ้นเพื่อเป็นการตอบสนองต่อความย้ำคิดของเรา หรือตามกฎบางอย่างที่เราได้กำหนดไว้เอง เพื่อลดความไม่สบายใจหรือป้องกันความวิตกกังวลที่เกิดจากความย้ำคิดของเรา หรือป้องกันเพื่อไม่ให้เกิดเหตุการณ์ร้ายๆตามที่เราได้กังวล เช่น เมื่อเรามีความคิดซ้ำๆว่ามือเราสกปรก จะมีเชื้อโรคอยู่เยอะ ทำให้เราอาจติดโรคได้ง่าย ดังนั้นเราก็จะล้างมือซ้ำๆเพื่อลดความสบายใจ หรือป้องกันเชื้อโรคตามความคิดของเรา , เมื่อเรามีความคิดว่าลืมล็อคประตูบ้านหรือลืมล็อครั้วอยู่ซ้ำๆ เราก็จะตรวจสอบลูกบิดประตูหรือประตูรั้วซ้ำๆบ่อยๆเพื่อลดความกังวลใจของเรา เพื่อป้องกันโจรเข้าบ้านตามความคิดของเรา เป็นต้น
โรคย้ำคิดย้ำทำ พบได้ร้อยละ 2-3 ในประชากรทั่วไป โดยเริ่มมีอาการโดยเฉลี่ยที่อายุ 20 ปี โดยพบได้พอๆกันทั้งในผู้ชายและผู้หญิง นอกจากนี้ ยังพบร่วมกับโรคทางจิตเวชอื่นๆได้ เช่น พบโรคซึมเศร้าร่วมด้วยถึงร้อยละ 60-90 โรคอื่นๆที่พบร่วมกับโรคย้ำคิดย้ำทำ ได้แก่ โรคกลัวสังคม, โรควิตกกังวลทั่วไป, โรควิตกกังวลแพนิค รวมทั้งการดื่มเหล้าจนก่อให้เกิดปัญหาได้
สาเหตุ
–พันธุกรรม ซึ่งโรคกังกล่าวอาจถูกถ่ายทอดได้จากพ่อแม่ไปสู่ลูก กล่าวคือ ถ้าเรามีพ่อหรือแม่ที่ป่วยเป็นโรคนี้ เราก็อาจมีโอกาสที่จะเป็นโรคนี้ด้วย
–ความผิดปกติของระบบประสาทและสมองที่มีการทำงานบกพร่อง
–สภาพแวดล้อม เราอาจจะเคยพบกับสถานการณ์ที่รุนแรงมีผลกระทบต่อจิตใจ เลยทำให้เราเกิดความวิตกกังวลที่จะเกิดเหตุการณ์นั้นอีก
วิธีการรักษา
-หมั่นออกกำลังกาย เพื่อรักษาสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอ
-หลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำให้เกิดความกลัว พยายามกิจกรรมที่ผ่อนคลายความเครียดทำ เช่น ฟังเพลง ดูหนัง
–หาโอกาสไปพบเจอผู้คน ออกไปเจอเพื่อนเจอสังคม
-ปรึกษาแพทย์และผู้เชี่ยวชาญ เมื่อพบว่ารับมือไม่ไหวให้รีบพบแพทย์ทันที
เมื่อเรารู้จักโรคดงกล่าวและอาการข้างต้นแล้ว เราต้องรู้จักหมั่นสำรวจตัวเองว่าเรามีอาการเหล่านี้หรือไม่ ถ้าพบว่าเราเริ่มมีอาการเหล่านี้ให้หากิจกรรมทำ หาวิธีป้องกัน แต่ถ้าคิดว่ามีความรุนแรงของโรคเพิ่มขึ้นเราควรไปพบแพทย์ทันที และรับประทานยาตามที่หมอสั่งอย่างต่อเนื่อง
ได้รับการสนับสนุนโดย ถ่ายทอดสดหวยฮานอยวันนี้
